Misverstanden over risico’s UAD-geneesmiddelen hardnekkig

17 januari 2023

door Stephanie de Groot

Als leveranciers van UAD (Uitsluitend Apotheek en Drogist) -geneesmiddelen hechten wij sterk aan veilig gebruik van deze middelen.
Wederom blijkt dat er onvoldoende kennis is van de indelingssystematiek en de daaruit voortvloeiende veiligheidsborging die door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) wordt gehanteerd voor zelfzorggeneesmiddelen. Wij vertrouwen voor de borging van veilig gebruik van zelfzorggeneesmiddelen volledig op het CBG. Zij stelt de verpakkings- en bijsluitertekst vast en bepaalt of een zelfzorggeneesmiddel alleen in de apotheek, in apotheek en drogist, of algemeen verkrijgbaar is. Dat doet het CBG geheel belangeloos, op basis van objectieve gegevens. Als er nieuwe gegevens of ontwikkelingen zijn kan het CBG de afleverstatus aanpassen. Dat geldt ook nu in het kader van de wetswijziging. Minister Kuipers heeft namelijk aan het CBG gevraagd of de afleverstatus van bepaalde producten moet worden heroverwogen als er geen fysieke aanwezigheidsplicht van een drogist meer zou zijn.   

Beschikbaarheid UAD-geneesmiddelen
De suggestie dat UAD-geneesmiddelen door het wetsvoorstel op (te) ruime schaal verkrijgbaar worden, gaat voorbij aan het feit dat op ieder verkooppunt nog steeds een drogist moet zijn die verantwoordelijk is voor het toezicht op de verkoop van UAD-geneesmiddelen. De bewering dat benzinestations en bouwmarkten na de wetswijziging UAD-geneesmiddelen gaan verkopen is niet op feiten gebaseerd. 

Voorlichting noodzakelijk?
Professionele begeleiding en advisering bij UAD-geneesmiddelen is niet noodzakelijk. Dit geldt alleen voor UA (uitsluitend apotheek) -geneesmiddelen. Daarom is juist het onderscheid gemaakt tussen UAD- en UA-geneesmiddelen. Bij UAD-geneesmiddelen moet de consument wel de mogelijkheid hebben om voorlichting te krijgen, mocht daar behoefte aan zijn. De verpakking en de bijsluiter van een UAD-geneesmiddel bevatten in principe alle informatie die nodig is voor veilig gebruik.  

Misverstanden over veilig gebruik zelfzorggeneesmiddelen
Recentelijk door diverse belanghebbende partijen gewezen op de vermeende risico’s bij gebruik van bepaalde zelfzorggeneesmiddelen:

  • Maagzuurremmers
    De maagzuurremmer omeprazol is door het CBG een aantal jaren geleden in de categorie AV (Algemene Verkoop) geplaatst van wege de verwaarloosbaarheid van de risico’s bij gebruik. In combinatie met bloedverdunners kunnen milde interacties optreden, bij ernstige interacties zou omeprazol uitsluitend in de apotheek verkrijgbaar zijn. En zijn voorschrijvers en afleveraars van recept-medicatie niet verantwoordelijk voor de begeleiding en voorlichting van hun patiënten? En voor het wijzen op ongewenste beïnvloeding van recept-medicatie door vrij-verkrijgbare middelen?
  • Laxeermiddelen
    In de bijsluiter van bisacodyl bevattende laxeermiddelen staat duidelijk vermeld dat deze niet langer dan drie achtereenvolgende dagen gebruikt mogen worden. Misbruik kan helaas niet worden voorkomen door de verkrijgbaarheid te beperken, omdat een gebruiker op meerdere verkooppunten kleine hoeveelheden zou kunnen aanschaffen.  
  • Neussprays
    De neussprays en neusdruppels met xylometazoline, oxymetazoline en tramazoline mogen inderdaad niet langer dan een week achtereen gebruikt worden. Dat staat duidelijk vermeld in de bijsluiter. Dat er desondanks mensen zijn die deze middelen toch langer gebruiken is helaas ook door de aanwezige (assistent-) drogist in de winkel niet te voorkomen.
  • Middelen tegen reisziekte
    In 2009 zijn cinnarizine bevattende producten door het CBG van de AV naar de categorie UAD verplaatst. Gebruikers worden in de bijsluiter uitgebreid gewezen op de mogelijke invloed op de rijvaardigheid bij gebruik. 

Online verkoop van zelfzorggeneesmiddelen
Zoals wij al eerder hebben aangegeven, wordt in de discussie rondom de aanpassing van de wet voorbijgegaan aan de online verkoop van zelfzorggeneesmiddelen. De doorgaans mondige consument weet ook bij online aankopen met de daarbij geleverde digitale informatie verantwoord met UAD-geneesmiddelen om te gaan. Als het wetsvoorstel niet door de Kamer wordt aangenomen, wordt online verkoop van UAD-geneesmiddelen onmogelijk, zoals minister Kuipers eerder heeft aangegeven.   

thumbnail De zelfzorgmarkt in 2023

27-03-2024

De zelfzorgmarkt steeg in 2023 met ruim 8%.

thumbnail Patiënt voelt zich ook geholpen met een zelfzorgadvies

25-03-2024

Waarom niet vaker een zelfzorgadvies?

thumbnail Podcastserie voor en door zorgprofessionals

18-03-2024

Luister nu naar de podcastserie over zelfzorg voor en door zorgprofessionals.

Meer nieuws